Presidenti i Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Donald Trump, i ka dhënë Hamasit një afat të prerë për të pranuar planin amerikan të paqes për Gazën, duke thënë se “i gjithë ferri” do të shpërthejë kundër grupit nëse nuk e pranojnë.
Trump shkroi në platformën e tij Truth Social të premten se marrëveshja duhet të arrihet deri në orën 18:00 të dielën sipas kohës së Uashingtonit.
Plani propozon ndërprerje të menjëhershme të luftimeve dhe lirimin brenda 72 orëve të 20 pengjeve të gjallë izraelitë të mbajtur nga Hamasi - si dhe mbetjet e pengjeve që mendohet të jenë të vdekura - në këmbim të qindra banorëve të Gazës që janë të ndaluar.
Ndërmjetësuesit arabë dhe turq kuptohet se po i bëjnë presion Hamasit një përgjigje pozitive ndaj propozimit, por një figurë e lartë e Hamasit ka thënë se grupi i armatosur ka të ngjarë ta refuzojë.
“Nëse kjo marrëveshje E FUNDIT nuk arrihet, do të shpërthejë FERRI, si kurrë më parë, kundër Hamasit. DO TË KETË PAQE NË LINDJEN E MESME, NJË MËNYRË A TJETRË”, ka shkruar Trump.
Plani prej 20-pikësh gjithashtu parasheh çarmatosjen e Hamasit dhe të mos ketë asnjë rol në qeverisjen e Gazës në të ardhmen.
Plani 20-pikësh i Trumpit:
1. Gaza do të jetë një zonë e deradikalizuar dhe pa terrorizëm, që nuk përbën kërcënim për fqinjët e saj.
2. Gaza do të rindërtohet në dobi të popullit të Gazës, i cili ka vuajtur më shumë sesa duhet.
3. Nëse të dyja palët bien dakord me këtë propozim, lufta do të përfundojë menjëherë. Forcat izraelite do të tërhiqen në vijën e rënë dakord për t'u përgatitur për lirimin e pengjeve. Gjatë kësaj kohe, të gjitha operacionet ushtarake, përfshirë bombardimet ajrore dhe të artilerisë, do të pezullohen, dhe linjat e betejës do të mbeten të ngrira derisa të plotësohen kushtet për tërheqjen e plotë në faza.
4. Brenda 72 orëve nga pranimi publik i kësaj marrëveshjeje, të gjithë pengjet, të gjallë dhe të vdekur, do të kthehen.
5. Sapo të lirohen të gjitha pengjet, Izraeli do të lirojë 250 të burgosur të dënuar me burgim të përjetshëm, plus 1.700 banorë të Gazës që u ndaluan pas 7 tetorit 2023, duke përfshirë të gjitha gratë dhe fëmijët e ndaluar në atë kontekst. Për çdo trup të ndonjë pengu izraelit që mbahet në Gazë, Izraeli do të lirojë trupat e 15 banorëve të Gazës të vdekur.
6. Sapo të kthehen të gjitha pengjet, anëtarët e Hamasit që angazhohen për bashkëjetesë paqësore dhe për dorëzimin e armëve do të amnistohen. Anëtarëve të Hamasit që dëshirojnë të largohen nga Gaza do t'u sigurohet kalim i sigurt për në vendet pritëse.
7. Me pranimin e kësaj marrëveshjeje, ndihma e plotë do të dërgohet menjëherë në Rripin e Gazës. Të paktën, sasitë e ndihmës do të jenë në përputhje me atë që përfshihej në marrëveshjen e 19 janarit 2025 në lidhje me ndihmën humanitare, duke përfshirë rehabilitimin e infrastrukturës (ujë, energji elektrike, kanalizime), rehabilitimin e spitaleve dhe furrave të bukës, dhe hyrjen e pajisjeve të nevojshme për t’i hequr rrënojat dhe për të hapur rrugët.
8. Hyrja dhe shpërndarja e ndihmës në Rripin e Gazës do të vazhdojë pa ndërhyrje nga të dyja palët nëpërmjet Kombeve të Bashkuara dhe agjencive të saj, dhe Gjysmëhënës së Kuqe, përveç institucioneve të tjera ndërkombëtare që nuk janë të lidhura në asnjë mënyrë me asnjërën palë. Hapja e pikëkalimit të Rafahut në të dyja drejtimet do t'i nënshtrohet të njëjtit mekanizëm të zbatuar sipas marrëveshjes së 19 janarit 2025.
9. Gaza do të qeveriset nën qeverisjen e përkohshme kalimtare të një komiteti palestinez teknokratik dhe apolitik, përgjegjës për ofrimin e funksionimit të përditshëm të shërbimeve publike dhe komunave për njerëzit në Gazë. Ky komitet do të përbëhet nga palestinezë të kualifikuar dhe ekspertë ndërkombëtarë, me mbikëqyrje nga një organ i ri ndërkombëtar kalimtar, "Bordi i Paqes", i cili do të drejtohet dhe do të kryesohet nga presidenti Donald Trump, me anëtarë të tjerë dhe krerë shtetesh që do të shpallen më vonë, përfshirë ish-kryeministrin britanik Tony Blair. Ky organ do të përcaktojë kornizën dhe do të trajtojë fondet për rindërtimin e Gazës deri në kohën kur Autoriteti Palestinez të ketë përfunduar programin e tij të reformës, siç përcaktohet në propozime të ndryshme, duke përfshirë planin e paqes të presidentit Trump në vitin 2020 dhe propozimin saudito-francez dhe të mund të marrë përsëri kontrollin e Gazës në mënyrë të sigurt dhe efektive. Ky organ do të mbështetet në standardet më të mira ndërkombëtare për të krijuar qeverisje moderne dhe efikase që i shërben popullit të Gazës dhe është i favorshëm për tërheqjen e investimeve.
10. Një plan zhvillimi ekonomik i Trumpit për ta rindërtuar dhe fuqizuar Gazën do të krijohet duke mbledhur një panel ekspertësh që kanë ndihmuar në lindjen e disa prej qyteteve moderne mrekullibërëse në Lindjen e Mesme. Shumë propozime të menduara mirë për investime dhe ide emocionuese zhvillimi janë hartuar nga grupe ndërkombëtare me qëllime të mira, dhe do të merren në konsideratë për të sintetizuar kornizat e sigurisë dhe qeverisjes për të tërhequr dhe lehtësuar këto investime që do të krijojnë vende pune, mundësi dhe shpresë për Gazën e së ardhmes.
11. Do të krijohet një zonë e veçantë ekonomike me tarifa dhe norma qasjeje preferenciale që do të negociohen me vendet pjesëmarrëse.
12. Askush nuk do të detyrohet të largohet nga Gaza dhe ata që dëshirojnë të largohen do të jenë të lirë ta bëjnë këtë dhe të lirë të kthehen. Ne do t'i inkurajojmë njerëzit të qëndrojnë dhe do t'u ofrojmë atyre mundësinë për të ndërtuar një Gazë më të mirë.
13. Hamasi dhe fraksionet e tjera bien dakord të mos kenë asnjë rol në qeverisjen e Gazës, drejtpërdrejt, tërthorazi dhe në asnjë formë. E gjithë infrastruktura ushtarake, terroriste dhe ofensive, duke përfshirë tunelet dhe objektet e prodhimit të armëve, do të shkatërrohet dhe nuk do të rindërtohen. Do të ketë një proces demilitarizimi të Gazës nën mbikëqyrjen e monitoruesve të pavarur, i cili do të përfshijë vendosjen e armëve përgjithmonë jashtë përdorimit përmes një procesi të dakorduar dhe të mbështetur nga një program i financuar ndërkombëtarisht për blerjen dhe riintegrimin, i cili do të verifikohet nga monitoruesit e pavarur. Gaza e Re do të jetë plotësisht e përkushtuar për ndërtimin e një ekonomie të begatë dhe për bashkëjetesë paqësore me fqinjët e saj.
14. Partnerët rajonalë do të japin një garanci për të siguruar që Hamasi dhe fraksionet e tij t’i përmbushin detyrimet e tyre dhe që Gaza e Re të mos paraqesë kërcënim për fqinjët ose popullin e saj.
15. Shtetet e Bashkuara do të punojnë me partnerë arabë dhe ndërkombëtarë për të zhvilluar një Forcë të përkohshme Ndërkombëtare të Stabilizimit (ISF) për t'u vendosur menjëherë në Gazë. ISF-ja do të trajnojë dhe ofrojë mbështetje për forcat policore palestineze të verifikuara në Gazë dhe do të konsultohet me Jordaninë dhe Egjiptin që kanë përvojë të gjerë në këtë fushë. Kjo forcë do të jetë zgjidhja afatgjatë e sigurisë së brendshme. ISF-ja do të punojë me Izraelin dhe Egjiptin për të ndihmuar në sigurimin e zonave kufitare, së bashku me forcat policore palestineze të trajnuara rishtazi. Është thelbësore të parandalohet hyrja e municioneve në Gazë dhe të lehtësohet rrjedha e shpejtë dhe e sigurt e mallrave për të rindërtuar dhe rigjallëruar Gazën.
16. Izraeli nuk do ta pushtojë ose aneksojë Gazën. Teksa ISF-ja vendos kontrollin dhe stabilitetin, Forcat e Mbrojtjes Izraelite (IDF) do të tërhiqen bazuar në standardet, momentet dhe afatet kohore të lidhura me demilitarizimin që do të bien dakord midis IDF-së, ISF-së, garantuesve dhe Shteteve të Bashkuara, me objektivin e një Gaze të sigurt që nuk përbën më kërcënim për Izraelin, Egjiptin ose qytetarët e tij. Praktikisht, IDF-ja do t'ia dorëzojë gradualisht ISF-së territorin e Gazës që mban nën kontroll, sipas një marrëveshjeje që do të bëjnë me autoritetin kalimtar derisa të tërhiqen plotësisht nga Gaza, përveç një pranie në perimetrin e sigurisë që do të mbetet derisa Gaza të jetë e sigurt siç duhet nga çdo kërcënim terrorist i ringjallur.
17. Në rast se Hamasi vonon ose refuzon këtë propozim, të gjitha ato që u përmendën më sipër, përfshirë operacionin e ndihmës në shkallë të gjerë, do të vazhdojnë në zonat pa terrorizëm të dorëzuara nga IDF-ja te ISF-ja.
18. Do të vendoset një proces dialogu ndërfetar bazuar në vlerat e tolerancës dhe bashkëjetesës paqësore për të provuar ndryshimin e mentalitetin dhe narrativat e palestinezëve dhe izraelitëve duke theksuar përfitimet që mund të nxirren nga paqja.
19. Ndërsa rindërtimi i Gazës përparon dhe kur programi i reformës së Autoritetit Palestinez të zbatohet me besnikëri, kushtet më në fund mund të jenë në vend për një rrugë të besueshme drejt vetëvendosjes dhe shtetësisë palestineze, të cilën ne e njohim si aspiratë të popullit palestinez.
20. Shtetet e Bashkuara do të krijojnë një dialog midis Izraelit dhe palestinezëve për të rënë dakord mbi një horizont politik për bashkëjetesë paqësore dhe të begatë.