Për katër muaj, mjetet e Fondit të Kursimeve Pensionale të Kosovës (Trustit) shënuan një rënie mbi 103 milionë euro.
Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Lulzim Rafuna, në intervistë për Ekonomia Online, shprehu shqetësim për këto ecuri, por tha se humbjet nuk varen vetëm nga menaxhimi i brendshëm i Trustit.
Ai përmendi ndikimin e zhvillimeve ndërkombëtare, veçanërisht politikave të ndërmarra nga SHBA-ja me vendosjen e tarifave të reja.
“Është shqetësuese, nuk është diçka që varet vetëm prej Trustit. Këto janë edhe bursa të huaja, janë edhe investime nëpër organizata të ndryshme që ato kanë qenë të afektuara për shkak të politikave që kanë ardhur së pari nga Shtëpia e Bardhë, politikave të presidentit Donald Trump. Kështu që nuk është afektuar vetëm Kosova apo vetëm Trusti, por janë afektuar edhe vendet e tjera me shpresë që do të stabilizohet. Pritet për t’u parë”, tha ai.
Rafuna sugjeroi që Qeveria e Kosovës të ndërhyjë me një qasje strategjike ndaj mjeteve të Trustit, duke kërkuar një ligj të veçantë për orientimin e këtyre fondeve drejt investimeve të brendshme zhvillimore, në vend të mbështetjes te tregjet e jashtme.
Ai përmendi si shembull ndërtimin e një termocentrali me gaz, duke e cilësuar atë si projekt për vendin.
“Te Trusti kur jemi, Qeveria e Kosovës duhet ta mendojë një plan, një ligj që këto mjete të Trustit me normën e njëjtë me sigurinë e plotë juridike, nëpërmjet një ligji të kaluar në Kuvendin e Kosovës, mund t’i marrë këto mjete edhe t’i kthejë në investime për projekte konkrete zhvillimore dhe të mos i lejojë që këto të investohen në tregjet e huaja dhe të jenë të varura nga ndryshimet që ndodhin në bursa. Nëse do t’i kishim investuar në projekte, për shembull kishte me qenë një prej projekteve kapitale që ka Kosova nevojë urgjente, kishte me qenë për shembull ndërtimi i një termocentrali me gaz, në kuptimin e kthimit të qymyrit në gaz dhe për prodhimin e energjisë elektrike. Një pjesë e madhe e këtyre mjeteve mund të merren. Përveç borxhit publik mund të merren edhe prej Trustit dhe të investohen”, tha ai.
Rafuna tha se duhet garantuar siguria e mjeteve të qytetarëve, pasi ato janë investime private dhe çdo model i ri duhet të garantojë kthimin e fitimit.
“Trustit ose qytetarëve të Kosovës t’u sigurohet, se këto janë investime private dhe nëpërmjet një ligji që investimi i tyre të kthehet në fitim në Trust, siç ndodh investimi nëpër organizata të ndryshme ndërkombëtare”, tha ai për EO.
Në evidencën e Trustit për datën 31 dhjetor 2024, figuronin 3.181.841.318 euro, ndërsa më 16 prill 2025, kjo shumë kishte rënë në 3.077.975.659 euro.
Me gjithë vlerën e humbjes, në Trustin e Kursimeve Pensionale, nëpërmjet një postimi në Facebook disa ditë më parë, kanë vlerësuar se situata është menaxhuar mirë.
“Që nga fillimi i vitit 2025 e deri në datën e raportimit, indekset e rëndësishme të bursave, si S&P 500 dhe NASDAQ, kanë shënuar rënie -10.2% dhe -15%, përkatësisht. Përkundër kësaj, efektet në portofolat e Fondit të Kursimeve Pensionale të Kosovës (pra Trustit) ishin më të kontrolluara, për shkak të strukturës së balancuar dhe strategjisë së diversifikimit që zbatohet në vazhdimësi... Sigurisht, kohëve të fundit, vlerësimet në tregje financiare kanë një luhatje më të madhe dhe rezultate negative, por këto rezultate janë dukuri e zakonshme, ndonëse më e rrallë”, kanë bërë të ditur në Trust.
