Diplomati britanik John Duncan, duke iu përgjigjur pyetjeve të mbrojtjes në gjykimin e madh të Speciales deklaroi se Ushtrisë çlirimtare e Kosovës ishte e çorganizuar.
Mbrojtësja e Hashim Thaçit, avokatja Nina Tavakoli, e pyeti lidhur dëshmitarin me një fotografi ku shihet garda e UÇK-së e pastaj për një tjetër ku shiheshin komandantët e zonave.
Dëshmitari tha se pritja që ia bënë me gardë ishte tentim për ta shfaqur një imazh të pavërtetë UÇK-së.
“Nga përvoja e vizitave në vendet e tjera mund të pritesh nga një gardë e veshur mirë, ndërkohë që ushtria është copë-copë, nuk ka nevojë që të përmend emrat e vendeve për të mos ju shkaktuar vështirësi, por kjo nuk është shprehje e një strukture të mirë organizative. Nga përvoja ime dhe nga informacionet që i kemi marrë nga burime të ndryshme në terren, siç mund të pritej, ishte një ushtri guerrile shumë kaotike, siç pritej të ishte në fakt dhe që në fakt ishte e çorganizuar, por po organizohej gjithnjë e më mirë”, tha dëshmitari, tek fliste për vitin 1999 në kohën kur po negociohej marrëveshja për demilitarizimin e UÇK-së.
Duncan: Dhuna e ushtruar pas lufte ishte hakmarrje për mizoritë serbe, këto ndodhin zakonisht në fund
Dëshmitari John Duncan tha se në Kosovë kishte shumë dhunë në qershor të 1999-ës dhe ka parë shtëpi teksa digjeshin.
“Fillimisht, dhuna ka mbizotëruar nga konflikti, ka prejardhjen nga konflikti. Kjo ka qenë një dhunë që kishte disa javë që ka filluar dhe shtëpitë që po digjeshin qartazi ishin shtëpi serbe ose shtëpi që dikur i kishin serbët”, tha ai, raporton “Betimi për Drejtësi“.
Kur u pyet se kush po i bënte këto akte dhune, Duncan tha se është e vështirë ta thotë, sepse nuk ka parë trupa të armatosur që ta bëjnë këtë.
“Është e vështirë ta them, sepse unë nuk kam parë trupa të armatosur ta bënin këtë, thjesht persona të zakonshëm të paarmatosur. (Kjo ishte si një lloj) shpagim për të marrë hak kur e di se çfarë ka ndodhur. Edhe unë kam marrë raporte nga OJQ dhe organizata të tjera dhe e shoh me sytë e tu. Ju mund ta imagjinon se pse e bëjnë këtë personat. Është përtej besës dhe nderit. Këto ndodhin zakonisht në fund të një lufte”, tha ai.
Dëshmitari nënvizoi se dhuna e ushtruar ishte fillimisht nga serbët, e që shqiptarët po hakmerreshin.
“(Shpagim) për mizoritë që kanë pësuar. Mizoritë që kanë kryer serbët ndaj shqiptarëve të Kosovës. Dhuna fillimisht ishte ushtruar nga serbët dhe dhuna që e pash unë atje po bëhej prej shqiptarëve të Kosovës”, tha ai.
Duncan theksoi se këta persona ishin njerëz të zakonshëm dhe kjo dhunë e ushtruar nuk ishte e organizuar. Ndërsa, mohoi se ka parë ndonjë ushtar të UÇK-së të merrte pjesë në këso veprime.
Veç kësaj, dëshmitarit iu lexua edhe një deklaratë e Wesley Clark, e dhënë më 14 gusht 1999, i cili thoshte se nuk ka fakte që pas dhunës së ushtruar janë UÇK-ja. Përveç kësaj, ai kishte thënë se lideri i tyre ka qenë shumë bashkëpunues me ata dhe kanë bërë thirrje për ndërprerje të dhunës.
Duncan tha se Clark është udhëzuar nga vetë ai për këtë deklaratë dhe se pikëpamjet i kanë të njëjta sa i përket këtij aspekti.
Duncan: S’kam parë asnjë provë apo dëshmi që Thaçi ishte komandant i përgjithshëm i UÇK-së
Diplomati britanik John Duncan gjatë dëshmisë së tij në Hagë, deklaroi se nuk ka parë asnjë dëshmi apo provë që Hashim Thaçi ishte Komandant i Përgjithshëm i UÇK-së.
“Nuk kam parë asnjë dëshmi as një provë të kësaj gjëje”, tha dëshmitari, raporton “Betimi për Drejtësi“.
Ai e përshkroi rolin se si mund të jetë një komandant i përgjithshëm në një ushtri të rregullt.
“Komandanti i përgjithshëm lidhet kryesisht me komandimin dhe kontrollimin. Komandimi lidhet me të drejtën e lëshimit të urdhrave, udhëzimeve, direktivave, ndërkohë që kontrollimi ka në vetvete aftësinë për ta kryer këtë komandim dhe për të siguruar që urdhrat e dhëna apo udhëzimet e dhëna realizohen në mënyrë efektive. Pra, me fjalë të tjera kjo është një lloj realiteti apo politike që nuk të jep kompetenca absolute”, tha Duncan.
Dëshmitari theksoi se Thaçi dallohej që nuk ishte në këtë pozitë, vërehej edhe nga mënyra se si trajtohej nga krahu ushtarak gjatë takimeve.
“Sepse mënyra se si silleshin ata me atë gjatë negociatave është e tillë që ata e trajtonin atë si krahun politik- siç prisja unë që kishte një lloj ndikimi, një lloj autoriteti por jo si për dikë që kishte respekt ushtarak. Ishte e dukshme kjo. Domethënë, ata e respektonin gjeneralin Çeku sepse ai ishte oficer ushtarak me profesion dhe familja e tij kishte vuajtur në duart e serbëve dhe atë e shihnin si ushtarak profesionist”, tha ai.
Përveç kësaj, ai tha se kur shkonte Thaçi në këto takime, kishte një lloj tensioni politik.
“Kur mbërriti Hashim Thaçi kishte një lloj tensioni sikur që e kam parë unë zakonisht atëkohë. Ky ishte një tension tipik që ndodhë kur mbërrin një person që është politikan dhe kur në biseda janë të përfshirë dhe oficerë ushtarakë. Unë mendoj që ata e kanë parë Thaçin si një politikan të rëndësishëm për kauzën e tyre por nuk e kanë parë komandant ushtarak dhe kjo është përshtypja ime që kishin ata në raport me Thaçin”, u shpreh dëshmitari.
Veç kësaj, ai tha se nuk ka parë të jepen direktiva apo urdhra nga ana e Hashim Thaçit.
Duke folur për Marrëveshjen e demilitarizimit të UÇK-së, dëshmitari John Stewart Duncan u pyet se pse i është referuar Hashim Thaçit në atë dokument si kryekomandant i UÇK-së. Duncan se ai titull është i zmadhuar.
“Unë nuk e di se kush e ka dhënë këtë si propozim… sipas mendimit tim bëhej fjalë për një titull të zmadhuar, të madh dhe nga përvoja ime personale më kujtohet që në lëvizjet revolucionare afrikane që kanë ndodhur në një vend ku jam rritur, e mbaj mend që guerilëve ju dhanë emërtime të tilla si gjeneral. Edhe në Francë ku kam jetuar për disa vite, liderët e rezistencës mund të thonin që ky është batalioni X-Y dhe nuk bëhej fjalë fare për batalion dhe bëhej fjalë për vetëm 300 vetë. Eksitonte tendenca për zmadhimin dhe ekzagjerimin e titujve. Kështu që kjo është diçka që nuk e mora seriozisht dhe nuk e mora parasysh fare”, tha dëshmitari.
Sipas tij, ky titull nuk përkonte me realitetin dhe ishte më shumë ekzagjerim apo zmadhim, raporton “Betimi për Drejtësi“.
“Sipas meje ishte thjesht një zmadhim, ekzagjerim, një titull i madh që i jepej dikuj që nuk përkonte me realitetin”, tha ai.
Dëshmitari deklaroi se ishte planifikuar që Marrëveshjen e demilitarizimit ta nënshkruante Agim Çeku për shkak se ishte thënë se Thaçi nuk ishte i disponoheshëm. Por, më vonë përfundoi emri i tij si nënshkrues i dokumentit e që ky ndryshim nuk e di se nga ka ardhur, por që ishte propozuar nga UÇK-ja.
“Ka ardhur nga ana e UÇK-së, domethënë që ishte propozim i tyre që dokumentin ta nënshkruante Thaçi”, tha ai.
Duncan u shpreh se nuk e kishin problem që dokumenti u nënshkrua nga Thaçi, pasi e rëndësishme për atë ishte të sigurohej përfshirja e plotë e palës kosovare- konkretisht krahu ushtarak.
Ai tha se duke e ditur nderin e shqiptarit dhe pikëpamjen që kishin ata për fjalën e dhënë apo besën, e dinin që ata do të angazhoheshin për zbatimin e kësaj marrëveshjeje.
Sipas dëshmitarit, ata e kuptonin që gradualisht do të njiheshin dhe që ekzistonte mundësia e diçkaje që do të çonte në pavarësinë e tyre.
Dëshmitari tha se Thaçi nuk mund të nënshkruante si kryeministër i Qeverisë së Përkohshme sepse kjo do të thoshte njohjen e këtij organi.
