Gjithmonë është kërkuar përgjigje në atë se sa mund të jetojnë njerëzit. Kjo pyetje ka shqetësuar breza të tërë, dhe përgjigja ka qenë temë e diskutimeve. Disa kanë besuar se sekreti i jetës së gjatë është gjenetika, të tjerë kanë menduar se është dieta rigoroze ose praktikat e meditimit.
Megjithatë, shkenca moderne ka hedhur dritë të re mbi këtë mister dhe ka zbuluar diçka të papritur. Pavarësisht se ndoshta nuk flitet vetëm për sëmundje apo zakone të shëndetshme, ky zbulim tregon se jetesa e gjatë ka të bëjë me diçka më themelore se sa është menduar deri tani, raportoi të dielën “Times of India”.
Shpresa e jetës
Në të gjithë botën, shpresat e jetës, që është mesatarja e viteve që jetojnë njerëzit, janë rritur vazhdimisht falë përparimeve në mjekësi, ushqim dhe higjienë. Megjithatë, jetëgjatësia (maksimumi i viteve që një trup njerëzor mund të mbijetojë) duket të ketë një kufi natyror. Edhe pse mjekësia ka bërë hapa të mëdhenj përpara, askush nuk jeton përgjithmonë, dhe shumë pak arrijnë të kalojnë një kufi të caktuar. Shkencëtarët sugjerojnë se biologjia vetë e vendos këtë kufi.
Gjendja dinamike e organizmit
Për të kuptuar më mirë procesin e plakjes, shkencëtarët kanë krijuar një mjet të quajtur Dynamic Organism State Indicator (DOSI), që mat reagimin e trupit ndaj stresit nëpërmjet analizës së të dhënave të testeve të gjakut dhe modeleve të lëvizjes. Në vend që të numërojë thjesht ditëlindjet, DOSI tregon se sa shpejt mund të rikuperohet trupi nga streset dhe lodhja e përditshme. Duke i hedhur një sy gjatë kalimit të viteve, DOSI ka zbuluar një tendencë të qartë: rikuperimi ngadalësohet derisa trupi plaket dhe në fund arrin një kufi të pashmangshëm.
Ky zbulim mund të ndihmojë jo vetëm për të parashikuar rënien e shëndetit, por edhe për të zhvilluar trajtime anti-plakje dhe për të kuptuar më mirë qëndrueshmërinë biologjike të trupit të njeriut.
Sekreti qëndron te qëndrueshmëria
Qëndrueshmëria është fuqia e trupit për t'u rikuperuar dhe përshtatur ndaj stresit. Kur jemi të rinj, ky proces është i shpejtë dhe i lehtë; trupi "kthehet në formë" shumë shpejt. Por, me kalimin e viteve, qëndrueshmëria fillon të dobësohet. Shkencëtarët besojnë se kufiri i jetës vjen pikërisht kur trupi humb plotësisht këtë qëndrueshmëri. Kur ky moment arrin, mbijetesa bëhet e pamundur, edhe në mungesë të një sëmundjeje të caktuar.
Pse shumica nuk arrijnë maksimumin e jetës?
Edhe pse disa studiues mendojnë se njerëzit mund të jetojnë deri në 120-150 vjet, shumë pak arritën ta bëjnë këtë. Faktorët si sëmundjet kronike, stresi, pirja e duhanit, dieta e pasigurt dhe sfidat e tjera mjedisore e dobësojnë qëndrueshmërinë shumë më herët. Megjithatë, studiuesit gjetën se disa efekte të dëmshme, si ato të pirjes së duhanit, mund të kthehen pas nëse ndërpriten në kohë, duke i dhënë mundësi trupit që të riparojë veten.
Mësimet për stilin e jetesës së sotme
Në botën moderne, jetesa është e mbushur me rreziqe të fshehura: ndotja, ushqimet e përpunuara dhe stresi i vazhdueshëm. Këto faktorë jo vetëm që shkurtojnë jetën, por gjithashtu e zvogëlojnë periudhën e jetës që kalojmë në shëndet të mirë – ose, siç njihet, shëndetin gjatë viteve të jetës. Ky studim thekson se është e rëndësishme të mbrojmë qëndrueshmërinë e trupit, dhe jo vetëm të shmangim sëmundjet. Duke bërë zgjedhje të vogla si pushim i mjaftueshëm, rikuperim, lëvizje dhe shmangie e zakoneve të dëmshme, mund të bëjmë udhëtimin drejt moshës së thyer më të lehtë, edhe nëse kjo nuk mund të shtyjë kufirin biologjik të jetës.
Ky studim ka vërtetuar se për të jetuar një jetë të gjatë dhe të shëndetshme, është e rëndësishme të kujdesemi për trupin tonë në çdo fazë të jetës. Pavarësisht se disa faktorë të jashtëm mund të ndikojnë, zgjedhjet e përditshme mund të bëjnë ndryshim të madh në jetëgjatësi dhe qëndrueshmëri. Kështu që, për të jetuar një jetë të gjatë dhe të lumtur, kujdesuni për shëndetin tuaj dhe bëni gjithçka që mundeni për të ruajtur qëndrueshmërinë tuaj.